ପୁରୀ:ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ କାହିଁ କେତେ ଦିନରୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ପାଇଁ ଖୋଲାଯାଇଛି ୪ ଦ୍ୱାର। କିନ୍ତୁ କୋଭିଡ-୧୯ କଟକଣାର ଆଢୁଆଳରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଦ୍ୱାର ଛାଡି ବାକି ସମସ୍ତ ଦ୍ଵାରକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଗଲା।ବିଭିନ୍ନ ସଂଗଠନ ଓ ଜନ ସାଧାରଣ ବାରମ୍ବାର ଦାବି କଲେ ବି ସୁଫଳ ମିଳିନଥିଲା। ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ଆଳ ଦେଖାଇ ସମୟ ଗଡ଼ାଇ ଚାଲିଥିଲେ।
ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ପରିକ୍ରମା ପ୍ରକଳ୍ପ ନାଁ ରେ ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିରକୁ ଦକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ଓ ବ୍ୟବସାୟିକରଣ କରାଗଲା। ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ବୟୋଜ୍ୟେଷ୍ଠ ମାନେ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ନ ଆସନ୍ତୁ ବୋଲି ପରୋକ୍ଷରେ ମନ୍ଦିର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଶାସକ କହିଲେ। କିଛି କୁଚକ୍ରୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ଶ୍ରୀଜୀଉ ଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ କମିଶନ ନେବା ଅଭିଯୋଗ ହେଲା। ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଲାଗିଲା ଯେମିତି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଓ କିଛି ଅଫିସର ମହାପ୍ରଭୁ ଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରି ଭକ୍ତଙ୍କ ଠାରୁ ଦୁରେଇ ଦେଉଛନ୍ତି।
ସମୟ କ୍ରମେ ନିର୍ବାଚନରେ ଶାସକଦଳ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାପ୍ରଭୁ ନିଜେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଆୟୁଧ ପାଲଟି ଯାଇଥିଲେ। ଶେଷରେ ସରକାର ବଦଳିବା ସହ ନୂଆ ସରକାର ଆସିବାର କେତେ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଭକ୍ତ, ଭଗବାନଙ୍କ ମଧ୍ୟର ଥିବା ପାଚେରୀ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଥିଲା। ନିଜେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଖୋଲିଥିଲା ଚାରି ଦ୍ୱାର।
ତେବେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଏହି ଚାରିଦ୍ୱାରର ନିଜସ୍ୱ ବିଶେଷତା ରହିଛି। ଏହି ଚାରିଦ୍ୱାର ଚାରି ଜୀବଙ୍କୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରନ୍ତି।
ପୂର୍ବ ଦ୍ୱାରରେ ସିଂହ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ‘ସିଂହଦ୍ୱାର’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ୱାରରେ ବାଘ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ‘ବ୍ୟାଘ୍ରଦ୍ୱାର’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ଉତ୍ତର ଦିଗରେ ହାତୀ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ‘ହସ୍ତୀଦ୍ୱାର’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ସେହିପରି ଦକ୍ଷିଣ ଦ୍ୱାରରେ ଘୋଡା ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଅଶ୍ୱଦ୍ୱାର ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ସିଂହଦ୍ୱାର ର ବିଶେଷତ୍ୱ:
ସିଂହଦ୍ୱାର ଉପରେ ଦୁଇଟି ସିଂହ ରହିଛନ୍ତି। ଏହି ଦୁଇଟି ସିଂହ ପ୍ରତିମା ମୋକ୍ଷ(ମୁକ୍ତି)ର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ରୂପେ ରହିଛନ୍ତି। ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, ଏହି ଦ୍ୱାରା ଦେଇ ମନ୍ଦିର ଭିତରକୁ ଗଲେ ମୋକ୍ଷ ମିଳିଥାଏ।
ଅଶ୍ୱଦ୍ୱାରର ମହତ୍ୱ:
ଘୋଡାର ଅବସ୍ଥିତି ‘କାମ’ ବା ଲୋଭକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ। ଯେଉଁଠି ଜଗନ୍ନାଥ ଏବଂ ବଳଭଦ୍ର ନାମରେ ଦୁଇଟି ଘୋଡା ରହିଛନ୍ତି। କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଭକ୍ତମାନେ ଏହି ଦ୍ୱାରା ଦେଇ ପ୍ରବେଶ କରିବା ସମୟରେ ଲୋଭ ଅନୁଭବକୁ ବଳିଦାନ ଦିଅନ୍ତି। ଏହା ବିଜୟର ରାସ୍ତା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା। ରାଜାମାନେ ଏହି ଦ୍ୱାର ଦେଇ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବା ପାଇଁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲୋଡିଥାନ୍ତି।
ବ୍ୟାଘ୍ରଦ୍ୱାର ଗୁରୁତ୍ୱ:
ବାଘ ହେଉଛି ଧର୍ମର ପ୍ରତୀକ। ଧର୍ମ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦର୍ଶନ ଅଟେ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସନ୍ଧାନକାରୀ ତାଙ୍କର ଧର୍ମ ସହିତ ପାଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି। ବ୍ୟାଘ୍ରଦ୍ୱାର ଦେଇ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ଭକ୍ତଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ମନେ ପକାଇଥାଏ ଏବଂ ଆତ୍ମାକୁ ସଜାଗ କରାଏ। ଏହି ଦ୍ୱାର ଦେଇ ସାଧୁ ଓ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭକ୍ତମାନେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତି କରନ୍ତି।
ହସ୍ତୀଦ୍ୱାର:
ଏହି ଦ୍ୱାରର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ହାତୀମାନଙ୍କର ବିରାଟ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି। ହାତୀ ଧନ-ମହା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଦେବୀ ପାଇଁ ରଥ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ। ଏହିଦ୍ୱାରା ଦେଇ ମନ୍ଦିରକୁ ପ୍ରବେଶ କଲେ ଧନ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
